Zestaw informacji dotyczący znaczenia i funkcjonowania Abmahnung został gościnnie przygotowany przez partnera EUROCOMMERCE, firmę Export Projekt.

Mnóstwo niemieckich firm, stowarzyszeń i kancelarii prawnych wyspecjalizowało się w działalności zarobkowej bazującej na wytykaniu błędów przedsiębiorcom działającym na rynku niemieckim. Dotyczy to głownie branży e-commerce. Największe żniwa zbierają na eBay, na który bariera wejścia jest tak niska, że „każdy może tam być”.

No właśnie… tylko nie każdy zdaje sobie sprawę, że  łatwo wejść nie oznacza, że łatwo funkcjonować. A nieznajomość prawa (w tym przypadku prawa niemieckiego), nie zwalnia niestety
z odpowiedzialności.

Na straży etyki w biznesie

Wspomniane wyżej firmy, w jakiejkolwiek formie prawnej działają, mają jeden cel: wyszukać błędy takiego ignoranta i ukarać finansowo powołując się na działanie na zasadach nieuczciwej konkurencji. Oczywiście z korzyścią finansową dla siebie. A najgorsze jest to, że działają one zupełnie zgodnie z niemieckim prawem stojąc na straży prawości i etyki w biznesie. W Polsce nazywane byłyby pewnie niezbyt pozytywnie, w Niemczech ta gałąź działalności ma się całkiem nieźle i nikt nie śmie nawet zakwestionować moralności takich praktyk. Co ciekawe, bardzo podobne przepisy pozwalające na takie działania są obecne również w polskim prawodawstwie, ale mentalność narodu jest już inna.

Niestety jest to dość lukratywna branża. Łatwo jest znaleźć podstawowe błędy w aukcjach polskich (i nie tylko polskich) przedsiębiorców na eBay. A to brakuje informacji o dokładnej cenie zakupu, a to nie ma pełnych danych firmy, a to brakuje kontaktu albo informacji o gwarancji. A ile jest sprzedawców, którzy nawet nie zatroszczyli się o regulamin sprzedaży i politykę zwrotów? …rynek jest dla niemieckich „hunterów” niestety rokujący. Nie lepiej jest w niemieckojęzycznych sklepach internetowych prowadzonych przez polskich przedsiębiorców.

Co to jest Abmahnung i jakie są konsekwencje otrzymania „upomnienia”?

Abmahnung to upomnienie z wezwaniem do zapłaty kary finansowej na rzecz „pokrzywdzonego” niedopełnieniem przez sprzedawcę obowiązków wynikających z niemieckich przepisów prawa. Pokrzywdzonym może być konsument, ale najczęściej jest to inny przedsiębiorca, nierzadko konkurent, który nie koniecznie sam działa zgodnie z prawem, ale jest sprytny i potrafi wykorzystać obowiązujące prawo.
Do upomnienia zawsze dołączona jest deklaracją do podpisania: Unterlassungserklärung. Mówi o zaniechaniu nieuczciwych praktyk pod rygorem kolejnej, znacznie większej kary. Zignorowanie takiego wezwania może skończyć się w sądzie. Niemieckim oczywiście. A to już znacznie zwiększa koszty.

Przedsiębiorcy są zwykle oskarżani o następujące naruszenia praw o swobodzie konkurencji:

• brakujące lub nieprawidłowe zasady polityki zwrotów,
• brak oficjalnego wzoru formularza odstąpienia od umowy,
• brak informacji dla klientów o przechowywaniu danych i treści umów,
• brak informacji dla klientów o odpowiedzialności za wady sprzedawanych towarów,
• brak lub nieprawidłowa podstawowa informacja cenowa dla towarów oferowanych według wagi,
• objętości, długości lub powierzchni,
• naruszenia rozporządzenia dotyczącego etykietowania tekstyliów,
• brak informacji (brak odniesienia) do unijnej platformy rozstrzygania sporów (tzw. platforma OS),
• niepoprawne lub sprzeczne informacje dotyczące kosztów wysyłki towaru,
• brak informacji, czy podatek VAT jest uwzględniony w podanej cenie.

To tylko kilka najczęściej pojawiających się błędów. A lista jest znacznie dłuższa w zależności od branży, w której dany przedsiębiorca działa.

Abmahnung zawiera najczęściej, oprócz rzeczonego pisma wyjaśniającego na jakiej podstawie zostało ono wysłane, również kwotę odszkodowania wraz z kosztami prawnymi oraz deklarację do podpisania o zaniechaniu dalszych niezgodnych z prawem praktyk. Oprócz krótkiego terminu na zapłatę, Abmahnung powołuje się zwykle w takich pismach na wcześniejsze wyrok sądów niemieckich, w których sąd orzekał już na niekorzyść pozwanego.

Wszystko to ma spowodować, że zestresowany przedsiębiorca szybko przeleje stosowną kwotę na wskazane konto oraz podpisze deklarację o zaniechaniu dalszych niedozwolonych praktyk. Do tego zawsze załączana jest informacja, że w przypadku braku uiszczenia wpłaty oraz niepodpisania deklaracji o zaniechaniu, sprawa zostanie skierowana na drogę sądową. I niestety jest to całkowicie uzasadnione i zgodne z niemieckim prawem, ponieważ autor Abmahnung’u poniósł z tytułu tych działań jakieś szkody.

Co zrobić, kiedy otrzymasz Abmahnung?

Zdecydowanie nie próbuj działać na własną rękę! No chyba, że ukończyłeś fakultet z niemieckiego prawa handlowego i świetnie znasz język niemiecki. W każdym innym przypadku powinieneś niezwłocznie zwrócić się o poradę do polskiej kancelarii prawnej specjalizującej się w prawie niemieckim lub najlepiej wprost do niemieckiej kancelarii prawnej. Każde zaniedbanie może skutkować sporymi kosztami. Należy pamiętać, że żadne, nawet błaho wyglądające wezwanie, również jeśli przyszło tylko listem nierejestrowanym, nie powinno pozostać bez odpowiedzi.
Również terminy podane w wezwaniu są bardzo istotne i nie należy ich przekraczać.

Nie należy się również samodzielnie kontaktować z upominającym, ponieważ on właśnie na to liczy, wiedząc, że w bezpośrednim kontakcie rozłoży takiego przedsiębiorcę na przysłowiowe „łopatki”. W końcu są w tym świetnie wyszkoleni – z tego właśnie żyją. I najważniejsze – nigdy bez konsultacji ze swoim prawnikiem nie należy podpisywać jakichkolwiek deklaracji o zaniechaniu (Unterlassungserklärung), bo postanowienia w takiej deklaracji są zwykle dużo bardziej rygorystyczne, niż narzucało by to prawo.

Abmahnung może skończyć się w sądzie

Jeśli nie zareagujesz w podanym w Abmahnung terminie, kancelaria może wystąpić do sądu o tymczasowy wyrok, wzywający do zaniechania naruszania prawa oraz opłacenia kary, a także dodatkowych kosztów postępowania sądowego (einstweilige Verfügung). Od upomnienia takiego przysługuje oczywiście odwołanie, ale należy pamiętać o obowiązujących terminach na jego wniesienie.

*Abmahnung – formalne wezwanie do zaniechania niezgodnych z niemieckim prawem praktyk lub zaprzestania jakiś działań naruszających w jakikolwiek sposób prawa autora tego wezwania, lub jego klienta (jeśli autorem Abmahnung’u jest pełnomocnik pokrzywdzonego).

Autor: Sylwia Piotrowska
Ekspert w dziedzinie działalności polskich przedsiębiorców na rynku niemieckim, pomaga w kwestiach związanych z rozpoczęciem działalności na rynku zachodniego sąsiada, w tym w sprzedaży na platformie Ebay.de. Z rynkiem niemieckim związana od 2004 roku. Prowadzi firmę konsultingową Export Projekt